![]() ![]() |
A1X Einbandstempel des Wittenberger Bucheinbandes von 1520 #u1 VDMIE |
![]() ![]() ~~F~D~S~V~D~M~I~E F-D-S: Friedrich Dux Saxoniae D MARTIИИVS·LVTHER·ECLSIK |
![]() ![]() |
A1Y Haebler (2,225, IV und V) kennt die Stempel von einem Band der Staatsbibliothek München. Signatur: ESl/4 A.gr.b.671 Theodorus Gaza: Introductio grammatica libri IV. Basilea, 1523 In Haeblers Beschreibung fehlen die Buchstaben F D S auf dem Friedrich-Stempel. |
![]() ![]() Es handelt sich um die gleichen Stempel wie bei A1X, aber auf dem Lutherstempel wurde das unsinnige K korrigiert. aus ECLSIK wurde ECLS: |
![]() ![]() |
A1a. Guldengroschen 1522 mit Ranken zwischen der Jahreszahl Nürnberg Schnee42 Keilitz 72 |
![]() ![]() Vorderseite: Brustbild Friedrichs nach rechts. Umschrift: FRD DUX SAXONS RO IMP ELECT dazwischen vier Wappen. Rückseite: Kreuz mit CCNS; innerer Schriftkreis: M D XX II ; äußerer Schriftkreis: VERBVM DOMINI MANET IN AETERNVM |
![]() ![]() |
1522 #u1 VERBVM DOMINI MANET IN AETERNVM .A1b. Guldengroschen T4/I Keilitz 71 A1s dto PB B429 O918 A1n 12 1/2 Dukaten T4/I |
Vergleicht man die Guldengroschen A1a und A1b miteinander,
so fällt auf, daß man gemäß Friedrichs Wunsch das "Zeug"
zwischen der Jahreszahl weggelassen hat.![]() ![]() |
![]() ![]() A1c und A1d stammen aus Nürnberg. Da sie einen zu geringen Feingehalt aufweisen hat sie der sächsische Münzmeister zerschnitten und als Belegstücke der entsprechenden Korrespondenz beigelegt.Ehrenberg S106 (Dort Abbildungen vertauscht) |
A1c Schreckenberger Nürnberg 1522 VS:..SAXOS...ELEC RS: innen CCMS außen: #u1 VER <> ANET IN AETERNVM |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A1d Schreckenberger Nürnberg 1522 VS:..SAXO-S..ELEC RS: #u1 VERBVM DO <>T IN AETERNV |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
1522 VS: ...SAXOS...ELEC .A1e: Ag Schreckenberger
|
![]() ![]() |
![]() |
A1f Schreckenberger 1522 VS: ...SAXO S...ELEC RS: inneres Kreuz verdreht #u1 VERBVM DOMINI MANET IN AETERNVM T3/VI |
![]() |
Die folgenden kleinen Münzen sind sehr selten, obwohl es viele Varianten gibt. | Anders ausgedrückt: Es gibt kaum 2 Stücke vom selben Stempel. | |
![]() ![]() |
A1g: 1/4 Guldengroschen VS:.SAXO - SRO IMP - ELEC RS: inneres Kreuz verdreht #u1 VERBVM DOMINI MANET IN AETERNVM Kernbach 2020 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A1h. 1/4 Guldengroschen VS: ...SAXO-S RO IM ELEC RS: inneres Kreuz verdreht #u1 VERBVM DOMINI MANET IN AETERNVM B430 O921G |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
kleine Münze VS: ...SAXO-S RO IM-ELEC RS: innen: CCSN außen: #u1 VERBVM DOMINI MANET IN AETER A1i Ag 1/4 Guldengroschen privat A1l Au Doppelgulden T3/VII Keilitz68 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A1n 1/4 Guldengroschen CCSN VS: ...SAXO-S RO IM-ELEC RS: innen: CCSN außen: #u1 VERBVM DOMINI MANET IN AETERN+ Künker 80 Nr2537 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A1q 1/4 Guldengroschen CCNS VS: ...SAXO-S RO IM - ELEC RS: innen: CCNS außen: #u1 VERBVM DOMINI MANET IN AETERN+ Gotha 6.25 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A1k 1/4 Guldengroschen CCNS ..SAXO-S RO IM #u1 VERBVM DOMINI MANET IN AETERVM Höhn39Nr2004 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A1p 1/4 Guldengroschen CCNS ..SAXOS-ROIMP #u1 VERBVM DOMINI MANET IN AETERNVM Keilitz 76 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
VS: ...SAXO-S RO IM ELEC RS: innen: CCNS Kreuz verdreht außen: #u1 VERBVM DOMINI MANET IN AETERN A1o: 1/4 Guldengroschen Teutoburger18 Nr1838 A1r Doppelgulden Gotha 6.26 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A1j Doppelgulden VS: ...SAXO-S RO IM - ELEC RS: inneres Kreuz verdreht M D XX III #u1 VERBVM DOMINI MANET IN AETERN T4/III Keilitz76.1 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A2 Guldengroschen 1523 ähnlich A1 aber auf
VS Friedrich und Johann gegeneinander FRIDRI ELEC ET JOHAN FRA DVX SAXONIE RS Die Enden des Kreuzes sind stark verbreitert #u1 VERBVM DOMINI MANET IN AETERNVM Haupt/Tafel57/1 D9711 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A3. Medaille VS ähnlich A2 aber über den Köpfen 1525 FRI DEI GRA SA RO IM EL ET IOHANES IRA DV SAX RS Kreuz, dessen Stamm länger ist, als der Querbalken; viele Verzierungen #u1: C VERBVM C DOMINI N MANET.IN S AETERNVM O924G |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
Dicker Guldengroschen 1522 VS: Portrait Friedrich nach rechts; Innerer Schriftkreis: #u1 + VERBVM DOMINI MANET IN AETERN; Äußerer Schriftkreis: DEI GRA FRID DVX SAX SRO IMP ELEC RS: Portrait Johann nach rechts; Innerer Schriftkreis: #u1 + VERBVM DOMINI MANET IN AETERN Äußerer Schriftkreis: DEI GRACI IOHAN DVX SAX 1522 .A4a: T4/II D9710 Keilitz 83 A4g 34,5g WAG13/1277 Keilitz 83.4 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A4k 58,7g Peus406 Nr 1623 O919
Unikat? Dicker doppelter Guldengroschen 1522 VS: Portrait Friedrich nach rechts; Innerer Schriftkreis: #u1 + VERBVM DOMINI MANET IN AETERN; Äußerer Schriftkreis: DEI GRA FRID DVX SAX SRO IMP ELEC RS: Portrait Johann nach rechts; Innerer Schriftkreis: #u1 + VERBVM DOMI MANET IN AETERNVM Äußerer Schriftkreis: DEI GRACI IOHAN DVX SAX 1522 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A4b Dicker Guldengroschen 1522 VS: kein Kreuz vor #u1 VERBVM DOMINI MANET IN AETERN ..ELE RS: #u1 + VERBVM DOMINI MANET IN AETERN Keilitz83.2 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A4c. Dicker Guldengroschen 1523 VS: #u1 + VERBVM DOMINI MANET IN AETERN ..ELE RS: #u1 +VERBVM DOMINI MANET IN AETER O922G |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A4i Guldengroschen 1523 VS: #u1 + VERBVM DOMINI MANET IN AETERNVM ..ELE RS: #u1 +VERBVM DOMINI MANET IN AETER Keilitz 83.1 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
1525 VS: #u1 + VERBVM DOMINI MANET IN ÆTERNV RS: DEI GRA ... #u1 T VERBVM DOMINI MANET IN ÆTERNV <Das T steht für die Prägestätte Buchholz L Haupt S209> A4j 1 1/2 Guldengroschen 39g Keilitz 84.1 A4e Dicker Guldengroschen Ag 27g Keilitz 84 D9712 A4d: Sn privat |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A4h Dicker.....Guldengroschen 1525 VS: #u1 + VERBVM DOMINI MANET IN ÆTERNVM RS: DEI GRAC ... #u1 T VERBVM DOMINI MANET IN ÆTERNVM WAG9/1346 O923G |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A4f Dicker.....Guldengroschen 1525 VS: #u1 + VERBVM DOMINI MANET IN ÆTERNVM RS: DEI GRAC ... #u1<ohne T> ·VERBVM DOMINI MANET IN ÆTERNVM T4/IV Keilitz 83.3 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A6 Silbergußmedaille 1532 auf Johann d. Beständigen #u35c DAS+HERN+WORT+ PLEIBT+EWIG+ISÆ Das früheste Vorkommen des Mottos in Deutsch Höhn44 Nr2947 O1212 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
Medaille v. H. Magdeburger VS: Portrait Friedrichs mit Drahthaube nach links. Umschrift: +FRIDERICVS:D:G:DUX: SAXO: OBIIT: FAMA. VIVIT RS: Die kursächsischen Wappen, darüber Kreuz mit CCNS; Unter den Wappen: 1535 im inneren Schriftkreis: (Fraktur:) #u2 V D M I E zwischen den Buchstaben jeweils ein Blatt. äußerer Schriftkreis: HOC.HE.SVBSCRIPTÆ. TESTANTUR. LITERÆ A5a.: Ag Merseburger421 T3/VI O926G A5b Pb PartinXVI/1570 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
Medaille Johann Friedrich v. H. Magdeburger RS Wappen #u1: VERBVM +DOMINI + MANET + IN AETERNVM•IS A8 O1227G |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
A7. Johann Friedrich Medaille 1535 aus der Werkstatt v. Hieronymus Magdeburger #u1 VERBVM·DOMINI ·MANET·IN· ÆTERNVM·1·5·3.. WAG39 Nr2155 O1229G |
![]() ![]() |
![]() |
Ab2 süddeutsch Holzmedaille 1524 auf Georg Graf #u1 VERBVM DOMINI MANET IN ETERNVM. H33 |
![]() ![]() |
Ab4 Augsburg Holzmedaille auf Magdalena Honold 1525 #u3 DAS WORT GOTZ BLEIBT IN EWIGKAIT H361 |
![]() ![]() |
AbY Nürnberg Medaillenentwurf 1540 von Sebald Behaim #2 im Säulenpodest V·D·M·I·Æ dieser Entwurf wurde 1629 von Sebastian Dadler ausgeführt. L: Jeffrey Chipps Smith: "Verbum Domini manet in Aeternum" Medal designs by Sebald Beham and the Reformation in the Duchy of Saxony In: Anzeiger d. Germ Nationalmuseums 1987 S205-226 |
![]() |
AbZ Norddeutsch Plakettensiegel von Aldegrever #1Schriftband 1 VERBVM DOMINI MANET IN ATTERNVM H Seite LIV |
![]() |
![]() |
Ab1a. Erich II von Braunschweig, Bischof von Osnabrück, Paderborn und Münster 1524 Taler #u1 VERBVM DEI MANET IN ETERV D9607 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab1b Erich II von Braunschweig, Bischof von Osnabrück, Paderborn und Münster 1525 Taler #u1 VERBV DNI MANET IN ETERN D9608 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab3 Nürnberg AE gegossen 1526 spätere? Luthermedaille nach Hagenauer #u1 VERB DOMI MANE IN ETER H673 O12 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab13: Erzgebirge 1533 Medaille Opferung Issaks/ Kreuzigung) #3: *DAS*WORT*GOTTES*PLEIBT* IN EWIKAIT* ISAI 40* 1533 Diller Liste14 Nr. 350 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Württenberg Medaille 1535 #u1 VERBVM DOMI MANT IN ÆTERNVM H424 Ab5a Au Ab5b Ag Gotha 4.32 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab6 Medaille 1537 auf Emerenziana v.Thannhausen #u3 DAS WORT GOTTES BLEIBDT EWIGKLICH H1315 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab7a Sachsen Heinrich mit Kette Medaille ohne Jahreszahl RS: #u1VERBVM · DOMINI · MANET · IN · ÆTERNVM Juncker Seite187 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab7b Sachsen 1539 Heinrich ohne Kette VS:u1 VERBVM DOMINE MANET IN ÆTERNVM |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab7c Sachsen 1539 Heinrich mit Kette VS: u1 VERBVM DOMINE MANET IN ÆTERNVM H1834 O1141 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab7d Sachsen 1539 Heinrich kleine Medaille 1539 21mm #u2 V·D·M·I·Æ H1836 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab8 Nürnberg 1540 auf Hans Lobssinger #u1VERBVM
DOMINVM MANAT IN ATTERNVM H1295 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab9a Braunschweig 1546 Taler kleines Grab; Kreuz in der linken Hand #u1 VERBVM · - DO · MA IN Æ Jesse 34 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab9b Braunschweig 1546 Taler Kreuz in der linken Hand; großes Grab #u1 VERBVM - DO · MA IN Æ D9099 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Braunschweig 1546 Taler Kreuz in der rechten Hand; kleines Grab #u1 VERBVM · DO · - ·MA · IN · Æ Ab9c. D9098 Jesse 36 Ab9f AE(Ag) Möller34/428 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Braunschweig 1546 Taler O1837 Ab9g Kreuz in der rechten Hand; kleines Grab #u1 VERBVM · DO · - ·MA · IN · Æ Rv: RVNSSVICENSIS |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab9d Braunschweig 1546 1/2 Taler #u1 VERBVM · D-O · MA · IN · Æ Jesse 37 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab9e Braunschweig 1546 1/4 Taler #u1 VER * D * M *-* IN *Æ * Jesse 38 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab10a. Brandenburg 1564 Joachim II Juncker Seite 367 O1204 |
#w4 GOTTES WORT UND LVTHERS LEHR WIRD VERGEHEN NIMMERMEHR 1564 |
hier erscheint erstmals diese Version des Mottos |
![]() |
![]() |
Ab10b Brandenburg 1564
31mm #w4 GOTTES WORDT UND LVTHERS LEHR WIRD VERGEHEN NIMMERMEHR 1564 H2288 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab11: Pb-Medaille ON+GOTES+IOHANES+FRIDRICVS+H. 1570 #u3 GOTES + WORT * BLEYET + EVIG + Bei Hirsch wird dieses Stück Sachsen-Alt-Gotha zugeordnet Hirsch202 Nr1283 |
![]() |
![]() |
Ab14 Einseitige Pb/Sn-Plakette gefunden in Hamm/Westfalen #u1: VERBVM DOMINE MANET IN ÆTERNVM Thier ![]() |
||||
![]() |
![]() |
Ab15 Augsburg Medailleauf Jakob Rulich 1573 M•IACOBVS.RVLICHVS•AET:SVÆ.45.1573 1573/PATIENT:/IA•SANCTO:/RVM.EST.VE:/RVM.MARTYR /IVM. VERBVM /DOMINI•MAN: /ET•IN•ETE /RNVM H2920 O1631G |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Ab12 Braunschweig- Wolfenbüttel Taler 1574 #u2 VDMIÆ D9061 |
![]() |
![]() |
Ma M a g d e b u r g Belagerungsmünzen 1550-1551
Literatur: Schrötter
![]() |
![]() |
M0a Gulden 1551 #r1 VERBVM DOMINI MA IN ETE Sch902 Winter103Nr566 MONETA NOVA MAGDEBVRGENSIS |
![]() |
![]() |
M0p Gulden 1551 #r1 VERBVM DOMINI MA IN ET Sch901 MONETA NOVA MAGDEBVRGENSIS |
||||
![]() |
![]() |
M0n Gulden I55I #r1 VERBVM DOMINI MA IN ETE Sch903 Künker237 Nr2291=O1873 MONETA NOVA MAGDBVRGENSI |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
M0b Gulden 1551 #r1 VERBVM DOMINI MA IN ETER ..MAGDBVRGENSI Sch905 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
M0l Gulden 1551 #u1 VERBVM DOMINI MA IN ETER? ..MAGDBVRGENSIS Künker116 Nr5463 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
M0c Halbgulden 1550 ..MAGDEBVRGENSIS #r1 VERBVM DOMINI MA IN ETERN Sch907 Kuenker237 Nr2292 = O1866 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
M0d Halbgulden 1550 #r1VERBVM DOMINI MA IN ETE MONE NOVA MAGDEBVRGENSIS Sch906/908 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
M0x Halbgulden 1550 #r1VERBVM DOMINI MA IN ETE I1550 MONE NIOVA MAGDEBVRGENSIS Künker263 Nr415 = O1867 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
M0o Halbgulden 155? #r1VERBVM DOMINI MA IN ETER Schildmacher Tafel 5 |
![]() |
![]() |
M0e- Viertelgulden 1551 +MOИETA*ИOVA*MAGDEBVRGENSIS #r1 VERBVM DOMINI MA IN ETE Sch909 |
||||
M0j- Viertelgulden 1551 +MOИETA°NOVA°MAGDEBVRGEИS #r1 VERBVM DOMINI MA IN ETE |
![]() |
Abbildung aus Münzbelustigungen 1732 |
||
M0u- Viertelgulden 1551 Sch910 + MOИETA ИOVA MAGDEBVRGENS #r1 VERBVM DOMINI MA IN ETE |
||||
M0k- Viertelgulden 1551 +MOИETA°NOVA°MAGDEBVRGEИS #r1 VERBVM DOMINI MA IN ETER Sch911 |
||||
M0r- Viertelgulden 1551 + MONE•ИOVA•MAGDEBVRGEИS #r1 VERBVM DOMINI MA IИ ETER Sch913 |
||||
![]() |
![]() |
M0f Viertelgulden 1551 + MONE NOVA MAGDEBVRGENSIS #r1 VERBVM DOMINI MA IN ETER Sch912 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
M0fq Viertelgulden 1551 + MONE ИOVA MAGDEBVRGENSIS #r1 VERBVM DOMINI MA IN ETER Abb. aus Alexi (1887) |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
M0m Viertelgulden 1551 + MOИETA ИOVA MAGDEBVRGEИSIS #u1VERBVM DOMIИI MA IИ ETER Künker116 Nr.4564 |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
M0g großer Groschen 1550 +MONETA•NOVA•MAGDBVRGE #r1 + VERBV DOMI MA IN ETER Sch914Kuenker237 Nr2293 O1868 die • sind Dreiecke |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
M0h kleiner Groschen 1550 +•M•N•MAGDBVRGEИSIS• #r2 +*V*D*M*I*E*1*5*5*0 * Sch915-916 O1869-O1871 |
![]() ![]() |
![]() Abbildung aus Münzbelustigungen 1732 |
M0hs kleiner Groschen 1550 ENSIS #r2 V•D•M•I•E Sch917 |
|
|||
M0t kleiner Groschen 1550 GENSI #r2 V•D•M•I•E Sch918 |
||||
![]() |
![]() |
M0i kleiner Groschen 1550 MAGDBVRGENSI #r2 V•D•M•I•E•I Sch919-921 O1872 |
![]() |
![]() |
Ae Hamburger Schautaler 1582-1619
Literatur: Gaedechens
![]() |
![]() |
Ae1a Reichsadler/Madonna ohne Szepter #u1VERBUM DOMINI MANET IN ÆTERNUM Gae1512 |
![]() |
![]() |
Ae2 Reichsadler/Burg #u1 VERBVM DOMINI MANET I ÆTERNVM Gae1513 |
![]() |
![]() |
Ae3 Reichsadler/Stadtwappen #u1VERBVM DOMINI MANET I ÆTERNVM Gae1515 |
![]() |
![]() |
Ae1b Reichsadler/Madonna mit Szepter #u1 VERBVM * DOMINI • - • MANET · I ÆTERNVM Gae1516 |
![]() |
![]() |
Ae1c Reichsadler/Madonna mit Szepter #u1 VERBVM * DOMINI * - *MANET · I · ÆTERNVM Gae1517 |
![]() |
![]() |
Ae1d Reichsadler/Madonna mit Szepter #u1 VERBVM * DOMINI * - *MANET · IN · ÆTERNVM Gae1518 O4539 |
![]() ![]() |
![]() ![]() |
Madonna/Stadtwappen #u1 VERBVM DOMINI MANET IN ÆTERNVM Ae4a Au Künker221Nr8445 Ae4b Ag Gae1524 |